Ege Yağları İçin Sertifikasyon Süreci

Ege’nin Coğrafi İşaretli Yağları İçin Sertifikasyon Süreci

Ege Bölgesi, zengin bitki örtüsü ve benzersiz iklim koşulları sayesinde dünya çapında tanınan yağlara ev sahipliği yapar. Özellikle Edremit Körfezi ve Havran Bölgesi’nde yetiştirilen zeytinyağları, yerel üreticiler tarafından titizlikle işlenir ve “Coğrafi İşaret” (COİ) statüsü ile uluslararası alanda güvence altına alınır. Bu sertifikasyon süreci, üreticinin tarladan sofraya kadar tüm aşamalarda kalite ve özgünlükten ödün vermemesini sağlar.

Coğrafi İşaret Nedir?

Coğrafi İşaret, belirli bir ürünün coğrafi kaynak, üretim yöntemleri ve kalitesiyle ilişkilendirilen bir etikettir. Türkiye’de 2016 yılında yürürlüğe giren “Coğrafi İşaret Kanunu” ile, belirli ürünlerin tescil edilmesi, denetlenmesi ve korunması için bir çerçeve oluşturulmuştur.

Edremit Körfezi Yağlarının Öne Çıkan Özellikleri

• Coğrafi Yerlilik: Sadece Edremit Körfezi sınırları içinde yetiştirilen zeytinler bu etiketle donatılır.
• İklim Avantajı: Akdeniz iklimi, zeytinlerin aromatik bileşenlerini yoğunlaştırır.
• İşleme Gelenekleri: Geleneksel soğuk pres yöntemi, yağın doğal lezzetini korur.

Bu özellikler, ürünün “Havran Bölgesi Özel Seçim” olarak adlandırılmasına ve yüksek talep görmesine yol açar.

Sertifikasyon Sürecinin Adımları

1. Ön Bilgilendirme ve Uygunluk Kontrolü

Üretici, ilk adımda Çevre, Şeker ve Kafein Ticaret Müdürlüğü (ÇTKM) ile iletişime geçer. Burada, ürünün COİ’ye uygun olup olmadığına dair ön inceleme yapılır.

2. Başvuru Dosyasının Hazırlanması

• Geçmiş Tanımlama: Ürün tanımı, üretim bölgesi sınırları ve kullanım alanları.
• Üretim Süreçleri: Tarladan toplanmasına, temizlenmesine, preslenmesine kadar her adımın ayrıntılı açıklaması.
• Kalite Kontrolleri: pH, asitlik, kokulu bileşenler gibi teknik veriler.

3. Örnek Gönderimi ve Laboratuvar Analizleri

Başvurunun ardından, belirlenen örnekler laboratuvara gönderilir. Analiz sonuçları, COİ standartlarını karşılayıp karşılamadığını gösterir.

4. Denetim Ziyareti

ÇTKM, üretici tesisine denetim yapmak için saha ziyareti düzenler. Burada:

• Tarımsal Uygunluk: Çiftlik yapısı, iklim verileri ve bitki sağlığı.
• İşleme Mühürleri: Soğuk pres ekipmanları ve hijyen standartları.
• Belgelendirme: Tüm kayıtların eksiksiz olması.

5. Karar ve Sertifika Verilmesi

Tüm veriler olumlu ise, ÇTKM resmi olarak sertifikayı verir. Sertifikada, ürün adı, COİ numarası ve kullanım alanı belirtilir.

6. Sürekli İzleme ve Yeniden Denetim

Sertifika süresince üretici, belirli aralıklarla denetimden geçmek zorundadır. Böylece kalite sürekliliği sağlanır.

Belgelendirme ve Etiketleme

Sertifikasyonun ardından, ürün ambalajında şu bilgilere yer verilir:

• Coğrafi İşaret Sembolü
• Üretici Firma Bilgisi
• İşleme Yılı ve Tesis Adresi

Bu etiket, tüketicilere güven verir ve ürünün özgünlüğünü vurgular.

Sertifikasyonun Avantajları

Karşılaşılan Zorluklar

• Yüksek Maliyet: Örnekleme, laboratuvar analizleri ve denetimler maliyet getirir.
• Bürokratik Süreç: Gerekli belgelerin toplanması zaman alır.
• Teknoloji Gereksinimleri: Modern ekipmanların güncellenmesi gerekir.

Bu zorluklar, üreticilerin sertifikasyon sürecine hazırlanırken planlama yapmalarını gerektirir.

Başarı Hikayesi: Havran Bölgesi’nin Yükselişi

Havran bölgesindeki küçük bir çiftlik, son yıllarda elde ettiği COİ sertifikası sayesinde yurtiçi pazarda 15% büyüme kaydetti. Aynı zamanda, ihracat pazarında Avrupa’ya açılarak yeni bir müşteri kitlesine ulaştı. Bu başarı, üreticilerin sertifikasyon sürecine katılımını teşvik eden bir örnek olarak gösterilir.

Gelecek Vizyonu

Ege’nin zeytinyağları için sertifikasyon, sadece kaliteyi garanti etmekle kalmaz, aynı zamanda bölgesel ekonomiyi de güçlendirir. Yeni nesil üreticiler, sürdürülebilir tarım tekniklerini benimseyerek, COİ’nin gelecekteki değerini artırmayı hedeflemektedir.

Sonuç

Ege’nin Coğrafi İşaretli Yağları, hem bölgesel kimliğini hem de küresel pazarlardaki rekabet gücünü pekiştirir. Sertifikasyon süreci, üreticilere uzun vadeli avantajlar sunar ve tüketicilere özgün bir deneyim yaşatır. Sürecin her adımı, kalite, sürdürülebilirlik ve şeffaflık ilke ve değerlerini yansıtır.